Bài 15: Phân biệt chủ ngữ, động từ, tân ngữ trong câu tiếng Đức

Trong tiếng Việt, vị trí của từ trong câu sẽ quyết định chức năng ngữ pháp của nó, tuy nhiên, điều này không đúng với tiếng Đức. Do vậy, khi bắt đầu học tiếng Đức, chúng ta cần phải ôn lại ba thành phần cơ bản nhất của một câu. Hiểu được điều này thì có thể dùng tiếng Đức chuẩn.

Chủ ngữ, động từ, tân ngữ là gì?

Hiểu một cách đơn giản nhất như sau:

• Động từ là từ chỉ hoạt động.
• Chủ ngữ là từ sinh ra động từ.
• Tân ngữ là từ bị động từ tác động lên.

Ví dụ câu „anh yêu em.“ có:

• Động từ „yêu“
• Chủ ngữ „anh“ sinh ra động từ „yêu“
• Tân ngữ „em“ bị động từ „yêu“ tác động lên.

Tiếng Việt: đứng trước động từ là chủ ngữ

Đối với tiếng Việt:

• Anh yêu em.
• Em yêu anh.

là hai câu hoàn toàn khác nhau. Câu đầu có chủ ngữ là „anh“, động từ là „yêu“, tân ngữ là „em“, trong khi câu thứ hai có chủ ngữ là „em“, động từ là „yêu“ và tân ngữ là „anh.“

Tiếng Đức: đứng trước động từ chưa chắc đã là chủ ngữ

Đối với tiếng Đức:

• 🔊 Play Ich liebe dich.
• 🔊 Play Dich liebe ich.

là hai câu giống nhau 100% về nghĩa, đều có chủ ngữ là 🔊 Play „ich“, động từ là 🔊 Play „liebe“ và tân ngữ là 🔊 Play „dich.“

Phân biệt chủ ngữ, tân ngữ trong tiếng Đức như nào?

Chúng ta có thể thấy, không thể dùng trật tự câu như trong tiếng Việt để nhận định chức năng ngữ pháp của các từ trong câu tiếng Đức được. Cách duy nhất để nhận biết đâu là chủ ngữ, đâu là tân ngữ trong câu tiếng Đức ta phải:

• Học và hiểu được „bốn cách trong tiếng Đức.“

Ngược lại, khi viết câu tiếng Đức, chúng ta phải xác định được đâu là chủ ngữ, đâu là tân ngữ để dùng cách cho đúng với chức năng ngữ pháp của chúng.

• Nếu là chủ ngữ, ta phải chia từ ở Chủ cách, hay còn gọi là cách 1, 🔊 Play Nominativ…
• Nếu là tân ngữ, ta phải chia từ ở Đối cách, hay còn gọi là cách 4, tân ngữ trực tiếp, 🔊 Play Akkusativ… hoặc phải chia từ ở Tặng cách, hay còn gọi là cách 3, tân ngữ gián tiếp, 🔊 Play Dativ…

Xét ví dụ trên, ta có:

Từ „Tôi“ có:

• Chủ cách: 🔊 Play ich
• Đối cách: 🔊 Play mich
• Tặng cách: 🔊 Play mir

Từ „Em“ có:

• Chủ cách: 🔊 Play du
• Đối cách: 🔊 Play dich
• Tặng cách: 🔊 Play dir

Vậy, câu „tôi yêu em.“ ta phải dùng „tôi“ ở chủ cách là 🔊 Play „ich“, và „em“ ở đối cách là 🔊 Play „dich“. Do vậy, câu đúng là 🔊 Play „ich liebe dich.“ chứ không phải là 🔊 Play „ich liebe du.“ Ngược lại, khi ta nhìn câu: 🔊 Play „dich liebe ich.“ ta biết được, 🔊 Play „dich“ là tân ngữ, và 🔊 Play „ich“ là chủ ngữ, nên ta phải dịch là „tôi yêu em“, chứ không phải là „em yêu tôi“ như trật tự từ đã thấy.

Lưu ý:

Trong tiếng Đức, có ba từ loại phải chia theo cách, đó là: mạo từ, tính từ, đại từ, và thỉnh thoảng là danh từ, nhưng rất hiếm.

Hãy tìm đọc bài „Bốn cách trong tiếng Đức“ để hiểu rõ thêm về vấn đề này các bạn nhé.