Đức giáp với Đan Mạch ở cực bắc trên bán đảo Jutland. Phía đông và phía tây của bán đảo, các bờ biển Baltic (Ostsee) và Biển Bắc (Nordsee) lần lượt tạo thành biên giới phía bắc. Về phía tây, Đức giáp với Hà Lan, Bỉ và Luxembourg; về phía tây nam giáp Pháp. Đức chia sẻ toàn bộ biên giới phía nam với Thụy Sĩ và Áo. Ở phía đông nam biên giới tiếp giáp với Cộng hòa Séc tương ứng với ranh giới trước đó năm 1918, được gia hạn theo hiệp ước vào năm 1945. Biên giới cực đông tiếp giáp Ba Lan dọc theo hướng bắc của sông Neisse và sau đó là sông Oder với biển Baltic, với độ lệch về phía tây tại hướng bắc không bao gồm thành phố cảng Stettin trước đây của Đức (nay là Szczecin, Ba Lan) và cửa sông Oder. Biên giới này phản ánh việc mất các lãnh thổ phía đông của Đức vào tay Ba Lan, đã được đồng ý tại Hội nghị Yalta (tháng 2 năm 1945), được ủy quyền tại Hội nghị Potsdam (tháng 7 – tháng 8 năm 1945) được tổ chức giữa các Đồng minh chiến thắng trong Chiến tranh thế giới thứ hai và được các chính phủ tiếp theo khẳng định lại.
Các dòng chính về địa lý vật lý của Đức không phải là duy nhất. Đất nước này trải dài qua các đới hình thái đông-tây lớn đặc trưng cho phần phía tây của Trung Âu. Ở miền nam nước Đức, nằm trên các dãy ngoài cùng của dãy Alps. Từ đó nó kéo dài qua Alpine Foreland (Alpenvorland), đồng bằng ở rìa phía bắc của dãy Alps. Hình thành nên vùng lõi của đất nước là vùng cao nguyên Trung Đức rộng lớn, là một phần của vòng cung lãnh thổ rộng lớn của châu Âu trải dài từ Massif Central của Pháp ở phía tây đến Cộng hòa Séc, Slovakia và Ba Lan ở phía đông. Ở Đức, nó biểu hiện như một cảnh quan với sự pha trộn phức tạp của các dãy núi rừng, các cao nguyên trung gian với các rìa có sẹo và các lưu vực đất thấp. Ở phần phía bắc của đất nước, Đồng bằng Bắc Đức, hay Vùng đất thấp, tạo thành một phần của Đồng bằng Bắc Âu lớn hơn, mở rộng từ các Nước thấp về phía đông qua Đức và Ba Lan đến Belarus, các nước Baltic, Nga và kéo dài về phía bắc qua Schleswig- Holstein vào bán đảo Jutland của Đan Mạch. Đồng bằng Bắc Đức được bao quanh bởi các đầm lầy, bãi bồi và các đảo ở phía Bắc và biển Baltic. Nhìn chung, Đức có sự sụt giảm độ cao theo hướng Nam-Bắc, từ độ cao tối đa 9.718 feet (2.962 mét) ở Zugspitze thuộc dãy Bavarian Alps xuống một vài khu vực nhỏ hơn một chút so với mực nước biển ở phía bắc gần bờ biển.
Một giả định phổ biến rằng cấu hình bề mặt phản ánh loại đá bên dưới; một loại đá cứng như đá granit sẽ nổi bật, trong khi một loại đá mềm hơn như đất sét sẽ bị phong hóa đi. Tuy nhiên, giả định này không phải lúc nào cũng ra đời. Ví dụ, Zugspitze là đỉnh núi cao nhất của Đức không phải vì nó được cấu tạo bởi những tảng đá đặc biệt chống chịu mà bởi vì nó được nâng lên bởi những chuyển động mạnh mẽ của trái đất bắt đầu khoảng 37 đến 24 triệu năm trước và tạo ra dãy Alps, ngọn núi nếp gấp trẻ nhất và cao nhất Châu Âu. Một lực mạnh khác quyết định cấu hình bề mặt là xói mòn, chủ yếu do các con sông. Vào Kỷ Permi (khoảng 290 triệu năm trước), một dãy núi trước đó – dãy núi Hercynian, hay Variscan, – đã vượt qua châu Âu trong khu vực Cao nguyên Trung Đức. Tuy nhiên, các lực xói mòn đủ để làm giảm những ngọn núi này xuống gần như bề mặt bằng phẳng, trên đó một loạt đá trầm tích thứ cấp từ Permi đến Jura (khoảng 300 đến 145 triệu năm tuổi) đã được bồi tụ. Toàn bộ hệ tầng sau đó đã bị đứt gãy và cong vênh dưới tác động của orogeny Alpine. Quá trình này đi kèm với một số hoạt động núi lửa, không chỉ để lại các đỉnh núi mà còn để lại một số lượng đáng kể các suối nước nóng và khoáng chất. Xói mòn nghiêm trọng xảy ra khi các chuỗi Alpine đang tăng lên, lấp đầy rãnh mà hiện nay tạo thành Alpine Foreland. Mô hình của các thung lũng bị xói mòn bởi các dòng sông và suối phần lớn đã làm nảy sinh các chi tiết của cảnh quan hiện nay. Các sông băng ở thung lũng nổi lên từ dãy Alps và các tảng băng từ Scandinavia có một số tác động ăn mòn, nhưng chúng chủ yếu đóng góp các mảng trầm tích băng. Các sườn dốc bên ngoài khu vực của các tảng băng thực tế — những phần trong điều kiện lãnh nguyên và không được bảo vệ bởi thảm thực vật — trở nên ít dốc hơn do sự sụt giảm trầm tích bề mặt quanh băng giá dưới tác động của lực hấp dẫn. Những cơn gió thổi qua các bề mặt không được bảo vệ bao quanh các tảng băng cuốn lấy vật chất mịn được gọi là hoàng thổ; sau khi được bồi lắng, nó đã trở thành vật liệu gốc màu mỡ nhất của Đức. Vật liệu phong hóa thô hơn được đưa vào các nón phù sa và thềm sông phủ đầy sỏi, như ở Thung lũng Rhine Rift (Rhine Graben).
Hình thái chi tiết của Đức có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp những thay đổi cục bộ về khí hậu, thủy văn và thổ nhưỡng, hậu quả là ảnh hưởng đến thảm thực vật và việc sử dụng nông nghiệp.
